yün iplik Hobi

Yün İplik

Yün iplik, koyun ve keçi gibi hayvanlardaki proteinden oluşan liflerden yapılan iplik türüdür. Ankara keçisi, Ankara tavşanı, Kaşmir keçisi, Peru keçisi, lama, alpaka, yününden yararlanılan hayvanlardır. Kaşmir keçisinden deve ve kaşmir adı verilen üstün nitelikli yünler, Ankara Keçisinden tiftik yünü elde edilir. Yün iplikler üretim şekline göre ikiye ayrılır. Kısa lif oranı yüksek, taranmamış yün elyaflarından yapıldığında strayhgam adını alır. Uzun lifli yünlerden yapılırsa kamgarn iplik adını alır. Kamgarn iplikler kaliteli yün ipliklerdir. Dayanıklı ve düzgündürler. Elyaflar birbirlerine düzenli bir şekilde yerleşmiştir. Pamuklu dokumalardaki penye ipliklerine benzerler. Tarama işlemi yapıldığında kısa elyaflar dökülür. Bu ipliğin kalitesini arttırır. Kamgarn ipliklerden kaliteli kıyafetler üretilir. İnce örgülü kumaşlar, ceket, elbise, tayyör, etek, kazak, kışlık bluzlar ve çocuk giyiminde kullanılır. Strayhgarn iplikler taraktan fitil halinde alınır ve eğrilerek iplik elde edilir. Kamgarna göre daha az dayanıklı, düzensiz ve hacimli bir yapıya sahiptir. Elyafları gelişigüzel şekilde yerleştirilmiştir. Kalın ve kaba görünümlüdür. Yüzeyleri ise tüylü ve pürüzlüdür. Palto ve manto türü giyeceklerde, özellikle battaniye üretiminde kullanılırlar. Yün ne kadar inceyse o kadar kaliteli demektir. Bazı yünlerin doğal kıvrımları diğer yün türlerine göre daha belirgin ve düzenlidir. Yünün nitelikleri belirlenirken eğirme sırasında vereceği fire hesaba katılır. Bir koyunda farklı niteliklerde yünler bulunur. En iyi yünler hayvanın omuz ve böğürlerinde, ikinci derecede nitelikli yünler ise sağrının alt bölümünden elde edilir. Sırasıyla bel altı, sağrı, bacakların üst bölümü, boyun, karın, kuyruk sokumu ile bacakların altındaki yünler gelir. Yün iplikler genel olarak kaşmir yünü, alpaka yünü, merinos yünü, tiftik yünü, organik yün olarak adlandırılır. Örgü örmeyi seviyorsanız kış aylarında sizi ve sevdiklerinizi sıcak tutacak yün iplik modelleri için sayfamızı inceleyebilir, farklı ürünlere göz atmak için ev tekstili sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Yün İplik Çeşitleri ve Özellikleri Nelerdir?

Yün ipliklerin üretildikleri hayvanların özelliklerine göre farklı çeşitleri vardır. Merinos yün iplik, örgülerde en çok kullanılan iplik türüdür. Merinos koyunlarından elde edilen bu yün çok yumuşaktır. Normal yün gibi alerjilere neden olmazlar. Kalın ve uzun süre şeklini koruyan örgüler için ideal bir yün çeşididir. Merinos yünleri kırılmadan 20.000 defa bükülebilir. Yapısı %100 doğaldır. Biyolojik olarak yenilenebilir özellikler taşır. Saf yün iplik, pürüzsüz yumuşak, sağlam dokulu yünlerdir. Sıcak tutarlar. İnce dokuludur. Pastel tonlardan, mekanik renklere, koyu ve parlak renklere kadar birçok renk tonlarında sunulur. Çeşitli uzunluklarda ve kalınlıklardadır. Aşınmalara karşı dayanıklıdırlar. Topaklanmazlar. Tekrar tekrar yıkamalarda yumuşaklıklarını kaybetmezler. Kaşmir yün iplik, en değerli yün iplik çeşididir. Capra hircus adıyla bilinen Kaşmir keçisinin yününden elde edilir. -30 derece kış, +40 derece yaz sıcaklarının yaşandığı iklimde yaşadıkları için bu iklim şartlarında kendilerini soğuktan korumak amacıyla ipeksi iç tüy geliştirirler. Kaşmir yünü çok yumuşaktır. Kaşıntılı oldukları için bazı ciltlerde alerji yapabilir. Çorap, kazak, eldiven gibi giyeceklerin yapımında kullanmak için idealdir. İnsan saçından altı kat daha ince yapıdadır. Dev yün iplik, %100 yünden üretilmiştir. Battaniye, hırka, kilim, yelek, şapka, atkı gibi el örgüsü işlerde kullanılırlar. Genelde pastel renk tonlarında üretilmişlerdir. Oldukça kalın yün ipliklerdir. Kalın şişlerle, kolay ve çabuk bir şekilde örülürler. Ebruli yün iplik, renk geçişleri olan birkaç rengin bir arada olduğu iplerdir. Örüldükten sonra farklı renklerden oluştuğu için kendiliğinden desenler oluştururlar. Hobi yün iplik, belirli oranlarda yün ve akrilikten üretilmiş iplerdir. Çeyizlik, günlük kullanımlar için yelek, şal, hırka, patik gibi el örgü işlerinde veya farklı hobiler için kullanılırlar.

Yün İplik Nasıl Üretilir?

Koyunlardan veya keçilerden kırkılan yünler çeşitli aşamalardan geçerek iplik haline getirilir. Yün iplik üretimikoyun veya keçilerden toplanan kirli yapağılar dört aşamadan geçirilerek tops haline getirilir. Tops, ipliğin yarı mamul şeklidir. Yapağılar balyalar halinde depolardan alınır, ayırma bölümüne getirilir. Bu bölümde bulunan özel fırınlarda yirmi dört saat bekletilir ve preslenir. Yapağı bu süre boyunca iyice kabarır. Kabaran yapağı kalite ve menşei açısından yedi veya sekiz gruba ayrılır. Ayrılan gruplar açma makinesine alınır. Bu aşamada kirli yapağı elekten geçirilerek ayıklanır. Ayıklanan yapağılar yıkamaya hazır hale getirilerek yıkama makinesine verilir. Yıkama sürecinin 5 teknede yapılmasının ardından kurutma işlemi için ürünler sobalara taşınmaktadır. Bir seansı 17 dakika süren bu işlem sonucunda temiz yapağı elde edilir. Kurutma sobasında %18 nem oranıyla harman yağı verilen yapağı grupları yıkama ambarında 72 saat dinlendirilir. Yıkamadan gelen yapağılar tarak makinelerine verilir. Burada yün içindeki çöp ve yabancı maddeler temizlenir ve büyük bobinler haline getirilir. Tarak makinesinin açamadığı keçeleşmiş elyaflar hallaç makinesinden geçirilir. Tarak işlemi bir daha yapılır. Tarak aşamasından geçen bobinlerdeki yapağıya tarama makinesinde belirli oranlarda farklı elyaflarla karıştırılır. Elyaflar paralel hale getirilir. Birkaç kez tekrarlanan bu işlemden sonra yeni bir tops elde edilir. Bu topslar lizöz yani yıkama makinesinden geçirilerek yıkanır, temizlenir ve kurutulur. Aynı anda taranarak çekme yapılır, tekrar tops şeklinde sarılır. Yıkanmış topslar, raporlarda belirtilen renk çeşitliliğini sağlamak için tops boya cihazından aktarılır. Boyanan topslar yıkama makinesinde tekrar yıkanır, kimyasal maddelerden arındırılır ve kurutulur. Renkli bant halindeki topslar hazırlama makinesinde çekilir. Aynı anda taranıp numaralandırılarak fitil şekline getirilir. Bu fitiller hazırlama makinesindeki masuralara sarılır, büküm makinesinde çekilir. Aynı anda bükülür, masuralara tek kat iplik olarak sarılır. Tek kat iplikler aynı veya ayrı ayrı renklerden ikisi dublaj makinesinde birleştirilerek bobin haline getirilir. Dublajdan gelen çift kat iki iplik, çift büküm makinesinde birbirine sarılır, bükülerek masuralara gönderilir. Çift bükümde elde edilen yün iplik, işlem görmediğinde çözülme olasılığı nedeniyle buharlı kazandan geçirilir ve büküm sabitleştirilir. Buharlamadan gelen masuralar bobin haline getirilerek yün iplik elde edilmiş olur.

Yünün Genel Özellikleri ve Yararları Nelerdir?

Yün iplik fiyatları, ürünün üretim kalitesine, markasına ve çeşidine göre farklılık göstermektedir. Alize yün iplik gibi ürünlerin fiyat skalası farklı iken; pamuk yün iplik modellerin fiyatı farklıdır. bu nedenle seçim yapılırken ihtiyaçların belirlenmesi gerekmektedir. Yün, insan saçı gibi iklim şartlarına göre koruma sağlamak için deri tarafından üretilir. Temel maddesi keratin adı verilen proteindir. Çok dayanıklı bir protein olan keratin çevreye karşı bariyer görevi görerek koyunları veya keçileri sıcağa, soğuğa, güneşe, yağmura ve rüzgâra karşı korur. Yünün kalınlığı mikron cinsinden ölçülür. %100 yün iplik üretilebilen Merinos yünü 12 ila 21 mikron aralığındadır. Yün, havanın ve nemin kumaştan her iki yönden de geçmesine izin verir. Nefes aldırır. Anti-statik özelliği vardır. Diğer liflerden farklı olarak ıslaklık hissi vermez. Nem buharının %30’undan fazlasını emen özelliğe sahiptir. Giysilerin rahatsızlık verecek biçimde vücuda yapışmasını engeller. Yün kıyafetler giyen kişiler soğuktan, sıcaktan, rüzgâr ve yağmurdan korunmuş olur. Bunun nedeni lifler arasındaki havanın büyük bir miktarını hapsedebilme kabiliyetidir. Yün, termal olarak kendi kendini düzenler. Yün kıyafet giyen kişiler hava sıcakken serin, soğukken ılık hisseder. Yünü yakabilmek ve tutuşturabilmek çok zordur. Birçok sentetik liflerden farklı olarak yanmaz. Sarkmalara ve şekil kaybetmelere karşı esneme özelliğine sahiptir. Kendini kısa sürede toparlar. Bunun nedeni ise yün liflerinin doğal dalgalanmaya sahip olmasıdır. Sinyal ve radyasyonu emer. Uzun ömürlüdür. Çevre dostudur. Anti bakteriyeldir. Alerjik değildir. Sesi emer. Yün iplik modelleri ve yün iplik markalarını görmek için sayfamızı inceleyebilir ihtiyacınıza uygun ürünleri seçerek alışveriş sepetinize ekleyebilirsiniz.